Muhtemel kanserojen olduğu ve hormonal sisteme zarar verdiği Dünya Sağlık Örgütü ve farklı uluslararası kuruluşlar tarafından kabul edilmesine, kullanımı hukuka aykırı bulunmasına rağmen glifosat hâlâ yasaklanmadı.
Ankara 18. İdare Mahkemesi, Avukat Senih Özay’ın Tarım ve Orman Bakanlığına karşı açtığı davada, glifosat kullanımına izin verilmesini hukuka aykırı bulmuş ve işlemin iptaline karar vermişti. Tarım ve Orman Bakanlığı ve Bayer ile birleşen Monsanto firması, bu kararla ilgili istinaf talebinde bulundu. Ankara Bölge İdare Mahkemesi 10. İdari Dava Dairesi, istinaf talebini haklı buldu ve iptal kararını bozdu. Dava yeniden görülecek.
Glifosat tarım için değil; şirketler için verimli
Pestisit piyasası, beş şirketin hakimiyeti altında: Bayer, BASF, Syngenta, FMC ve Corteva (eski Dow ve DuPont). Yapılan çalışmalara göre, bu beş şirket küresel tarım zehiri (pestisit) pazarının %65’ini elinde bulunduruyor ve 2018 yılında sadece glifosat etken maddesinden elde ettikleri gelir yaklaşık 1 milyar dolar.
Şirketlerin Türkiye’deki 2018 yılı satış gelirleri ise 68 milyon dolar. Bu gelirin %16’sı insan sağlığına ve ekosisteme zarar veren yüksek seviyede tehlikeli pestisitlerin satışından elde edildi.
Çocukların sağlığı tehlikede
Şirketlerin milyarlar kazandığı glifosattan, çocuklar daha fazla etkileniyor. Glifosatın da dahil olduğu herbisitlerin (ot öldürücü tarım zehirleri) çocuklarda kanser, doğum kusurları, bağışıklık sistemi bozuklukları ve astıma neden olabileceği gibi, beyin ve sinir sistemine, üreme ve gelişim sistemlerine zarar verebiliyor.
Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı, Tarım ve Orman Bakanlığı’nı glifosat ısrarından vazgeçmeye; yeniden görülecek davanın sonucunu dahi beklemeden, bir an önce glifosatı yasaklamaya; alternatif yöntemler ve teknikler konusunda üreticilere yol göstermeye davet ediyor.
Tüm canlılar için #ZehirsizSofralar
Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği’nin öncülüğünde 100’ü aşkın kurum ve inisiyatifin oluşturduğu Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı, insana ve çevreye zarar veren tarım zehirlerinin yasaklanması için 23 Kasım 2019’da Zehirsiz Kampanya’yı başlattı. Kampanya kısa sürede kamuoyunda yankı buldu ve kampanyanın talepleri ile ilgili TBMM’de 3 soru önergesi, 1 araştırma önergesi verildi. Kampanyaya 155 bin kişi imza vererek destek oldu.
Kampanya olumlu sonuç verdi. Tarım ve Orman Bakanlığı 25 pestisit etken maddenin yasaklanmasına, 7 etken maddenin de kısıtlanmasına karar verdi.
Zehirsiz Kampanya, şu taleplerle devam ediyor:
1- Dünya Sağlık Örgütü tarafından “son derece tehlikeli”, “yüksek seviyede tehlikeli” ve “muhtemel kanserojen” olarak belirlenen ve tarımda kullanılan 9 etken madde (ethoprophos, beta-cyfluthrin, zeta-cypermethrin, fenamiphos, formetanate X formetanate hydrochloride, tefluthrin, zinc phosphide, glyphosate, malathion) öncelikle ve acilen yasaklansın.
2- Pestisitlerin tamamının 2030 yılına kadar yasaklanması, doğa dostu, zehirsiz yöntemlerle tarımsal üretim yapılması için Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından gerekli adımlar atılsın; doğa dostu tarım yöntemleri ve bu yöntemlerle tarım yapan küçük üreticiler desteklensin; üreticileri doğa dostu, zehirsiz yöntemler kullanmaya teşvik edecek politikalar uygulansın.
3- Türkiye’de tarım ve gıda ürünlerinde kullanılan pestisitlerle ilgili denetimler artırılsın, elde edilen denetim sonuçlarıyla ilgili şeffaflık sağlansın.
Kampanya linki: Change.org/ZehirsizSofralar
İllüstrasyon: Tolga Demirel
