Yine Başardık: 9 Tarım Zehiri Daha Yasaklandı

Tarım ve Orman Bakanlığı 9 pestisit (tarım zehiri) etken maddesinin daha yasaklanmasına, 7 pestisit etken maddesinin ise kısıtlanmasına karar verdi. Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı karar için “tüm canlılar adına olumlu bir gelişme, sıra diğer pestisitlerde” açıklamasını yaptı. Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği’nin öncülüğünde bir araya gelen Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı’nın çalışmaları kamuoyunda ve karar vericiler nezdinde karşılık bulmaya devam ediyor. 100’ün üzerinde kurum ve inisiyatifinin yer aldığı Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı tarafından başlatılan Zehirsiz Kampanya için Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan bir güzel haber daha geldi. Bakanlık, 9 pestisit etken maddesinin yasaklanmasına karar verdi. 7 pestisit etken maddesi için de kısıtlama kararı verildi. Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı, yasaklama kararını olumlu karşılarken, kısıtlama getirilen tarım zehirleri için de yasak kararı alınmasını; insan ve çevre için zararlı diğer tarım zehirlerinin de kullanımının sonlandırılmasını ve alternatif, zehirsiz yöntem ve tekniklerin geliştirilmesi için gereken adımların atılmasını beklediklerini belirtti. Bunun için herkesi Zehirsiz Kampanya’ya¹ destek olmaya davet etti. Yasaklanan etken maddeler:

Tarım ve Orman Bakanlığı’nın karar metninin tamamını buradan okuyabilirsiniz. Zehirsiz Kampanya ile tarım zehirleri konusunda önemli bir farkındalık yarattıklarını belirten Zehirsiz Sofralar İletişim ve Kampanya Koordinatörü Turgay Özçelik, yasaklama kararının yine sevindirici, ama toplum sağlığını ve ekosistemi korumak adına yetersiz olduğunu söyledi. Özçelik kararla ilgili şunları ekledi: “Bu kararla birlikte Zehirsiz Kampanya döneminde yasaklanan pestisit sayısı 25’e yükseldi. Ama hala Dünya Sağlık Örgütü tarafından ‘son derece tehlikeli’, ‘yüksek seviyede tehlikeli’ ve ‘muhtemel kanserojen’ olarak belirtilen 9 etken madde kullanılmaya devam ediyor. Bunlardan sadece ethoprophos için kısıtlama kararı getirildi. Ethoprophos, Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı’nın hazırladığı “Ölümcül Tehlike” raporuna göre muhtemel kanserojen, solunduğunda ölümcül etkili ve üreme sistemi için zararlı. Bu etkilere sahip bir etken madde için kısıtlama değil, bir an önce yasaklama getirilmeli. Aynı şekilde diğer zararlı pestisitler için de. Elbette tarım zehirlerinin bir bölümünden kurtulduğumuz için seviniyoruz ama diğer pestisitler için de Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan tatmin edici bir açıklama bekliyoruz. Geriye kalan tarım zehirleri de yasaklanacak mı? Bu konuda bir takvim var mı? Zehirsiz tarım yöntemlerinin geliştirilmesi ve uygulanması için nasıl bir yol izleyeceksiniz?” Zehirsiz Sofralar Projesi Pestisitlerin zararları konusunda farkındalık yaratmak ve Türkiye’deki pestisit kullanımını azaltmak için, Avrupa Birliği tarafından Sivil Toplum Diyaloğu V Programı kapsamında desteklenen ve PAN Europe (Avrupa Pestisit Eylem Ağı) ortaklığında yürütülen “Zehirsiz Sofralar” projemiz 1 Nisan’da başladı, 1 yıl sürdü. Proje kapsamında 12 ay boyunca, pestisitlerin olumsuz etkileri ve pestisitlere alternatif yöntemler hakkında üretici ve tüketicilerde farkındalık yaratmayı, Türkiye ve AB’de pestisitlerle ilgili çalışan STK’lar arasında işbirliğini artırmayı ve pestisit kullanımını sınırlamak için Buğday Derneği ve Türkiye’deki STK’ların kampanyacılık ve lobicilik çalışmalarını güçlendirmeyi hedefledi. Bu hedeflere ulaşmak için, “Zehirsiz Sofralar” kapsamında, ortak amaçları olan STK ve sivil girişimleri bir araya getirerek Türkiye’de pestisitlerin kullanımını azaltmak ve alternatif tarım ve zararlılarla mücadele yöntemlerini yaygınlaştırmak için bir arada hareket etmelerini sağlayacak Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı kuruldu. Zehirsiz Yöntem ve Teknikler İçin Bilgi Kaynağı Proje kapsamında hazırlanan web sitesi (www.zehirsizsofralar.org) bilgilendirici belge, makale ve dokümanlara (pestisitler ve alternatif tarım ve zararlılarla mücadele yöntemleri, iyi uygulamalar, Türkiye ve AB’deki güncel durum, AB’ye üyelik sürecinde atılan adımlar, geleceğe yönelik planlar, mevzuat ve mevzuat değişiklikleri, gıda için yasal denetim mekanizmaları, pestisitler açısından gıda güvenliği, vb.) yer vererek önemli bir bilgi kaynağı sunuyor. Pestisitlerin zararlarını anlatan ve sağlıklı gıdaya ulaşmak için tüketiciye öneriler sunan “Zehirsiz Sofralar Tüketici Rehberi” ve üreticiler için, pestisitlerin zararlarını ve alternatif yöntem ve teknikleri anlatan “Zehirsiz Sofralar Üretici Rehberi”ne yine web sitesinden online ulaşılabiliyor. Zehirsiz Sofralar Belgeseli 16 bölümden oluşan Zehirsiz Sofralar belgeseli, tarım zehirleri olarak bilinen pestisitlerin nasıl ortaya çıktığı, zararları ve doğa dostu alternatiflerini ele alıyor. Avrupa Birliği, Sivil Toplum Diyaloğu V Programı kapsamında finanse edilen ve Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği’nin yürüttüğü Zehirsiz Sofralar projesi kapsamında yapılan belgeselde, konunun uzmanları ve çiftçiler bir yandan pestisitlerin yok edici etkilerini anlatırken, diğer yandan da zehirsiz üretim ve sofraların mümkün olduğunu gösteren alternatif yöntemlere dair uygulamalardan bahsediyor. Belgesel Zehirsiz Sofralar Youtube kanalından⁴ izlenebiliyor. Zehirsiz Sofralar Platformu Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı, 28 Şubat 2020’de gerçekleştirdiği toplantısında platform olma, sadece pestisitler konusunda değil, gıda güvenliğini ilgilendiren tohum, organik tarım gibi farklı alanlarda da ağlar kurarak çalışmalarına devam etme kararı aldı. Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı